नाव – ठाण्यात राहणारे प्रतिक थायसनकृप इंडिया प्रायव्हेट लिमिटेड ह्या कंपनी मध्ये पायपिंग डिझायनर म्हणून कार्यरत आहेत. लहानपणापासून इतिहासाची आवड असणाऱ्या प्रतिक यांना कॉलेज दिवसांपासून गडकोटांवर फिरण्याची आवड होती. ह्या भटकंतीवेळीस प्रत्येक किल्ल्याची आठवण म्हणून तिथली माती ते सोबत आणत. छ. शिवाजी महाराजांचे पावन पदस्पर्श त्या मातीला आहेत आणि ती मातीच आपल्याला प्रेरणा आणि स्फुरण […]
शिवराई आणि मोडी लिपी छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या राज्याभिषेकाच्या वेळी म्हणजेच १६७४ मध्ये ‘शिवराई’ या नाण्याची निर्मिती करण्यात आली. तिला आपण ‘रायगडी शिवराई’ असे संबोधतो. ‘शिवराई’ मध्ये फक्त एकाच लिपीचा वापर न करता आपल्याला मोडी लिपी आणि देवनागरी लिपी यांचे मिश्रण दिसून येतं. एकाच नाण्यावर काही अक्षरे मोडी लिपीतील तर काही अक्षरे देवनागरी/बालबोध लिपीच्या आधारावर लिहिण्यात […]
“कौटिल्याचे अर्थशास्त्र” हा प्राचीन भारतातील राजकीय , आर्थिक , सामाजिक त्याचबरोबर इतर विषयांवर प्रकाश टाकणारा अत्यंत महत्वाचा ग्रंथ आहे. याच ग्रंथात राजकीय आणि आर्थिक व्यवस्थेवर स्पष्टपणे भाष्य केलेले दिसते. या आधीचे अनेक इतर ग्रंथ किंवा वाङमय हे आहे परंतु ते कौटिल्याइतके एखाद्या गोष्टीवर स्पष्टपणे मत मांडताना दिसत नाही. कौटिल्याच्या अर्थशास्त्रात राजकारणाबरोबरच , प्रशासन , आर्थिक […]
नमुना १४, सउ नमुन्याची शिवराई. उ व छ वळणदार नमुन्याचा. शिवराई च्या दोन्ही बाजूला दुर्वा, पाकळी किंवा तुऱ्याचे नक्षीकाम.
नमुना १३, शिउ किंवा सिउ नमुन्याची शिवराई. श किंवा स ला पहिली वेलांटी असून उ वळणदार नमुन्याचा. त्र च्या आडव्या रेषा वक्राकार आहेत. त्र नंतर पाकळी चिन्ह.
नमुना १२, शिवराई वर नमुना ११ प्रमाणे जा नंतर अधिक चिन्ह असून उ नंतर कमळ फुलाचे चिन्ह तसेच बिंदुयुक्त नक्षी काम आहे. जा च्या आधी खाली तसेच उ मध्ये दोन डॉट्स आहेत. उ नमुना १ प्रमाणे खालील रेषा शीर्षरेषेला चिकटलेला असून आकार इंग्रजी U अक्षराप्रमाणे. ह्या शिवराई चे वैशिष्ठ्य म्हणजे छत्र खाली पती हे शब्द […]
नमुना ११, शुक्रवारी मधील उ चे लिखाण नमुना १ प्रमाणे शीर्षरेषेला चिकटलेले. शिवराई वर आपल्याला बिंदूंचे नक्षीकाम दिसून येते. जा खाली, उ च्या पोटात, उ नंतर तसेच प च्या आधी बिंदूंचे नक्षी काम तसेच डॉट्स ची बॉर्डर. जा नंतर अधिक चिन्ह असून सुद्धा डॉट्स दिसून येतात.
नमुना १०, शीउ किंवा सीउ नमुन्याची दुदांडी शिवराई, नमुना ९ शी साधर्म्य असणारी. श किंवा स ला दुसरी वेलांटी, उ पहिला असून, उ ची खालील रेषा शीर्षरेषेला चिकटलेला नमुना. मागील बाजूस बारीक डॉट्स ची बॉर्डर.
नमुना ९, शीउ लिखाण असलेली दुदांडी नमुन्याची शिवराई. श ला दुसरी वेलांटी, उ पहिला असून नमुना १ प्रमाणे उ ची खालील रेषा शीर्ष रेषेला चिकटलेली. राजा आधी तीन डॉट्स असून छत्र नंतर अधिक चिन्ह आहे.
